Презентация на тему: "Презентация по бурятскому языку на тему "Глагол" 5 класс"

YЙЛЭ YГЭ

Юумэнэй үйлэ гү, али байдал тэмдэглээд юу хэнэб? яанаб? Гэһэн асуудалда харюусадаг хэлэлгын хубиие YЙЛЭ YГЭ гэнэ.

Yйлэ үгэнүүд гурбан сагта байдаг:
1) Мүнѳѳ сагай үйлэ үгэнүүд юу хэнэб? яанаб? яажа байнаб? гэһэн асуудалнуудта харюусадаг -на, -но, -нэ залгалтануудые абадаг.
Жэшээ: ябана, ошоно, ерэнэ г.м.
2) Ерээдүй сагай үйлэ үгэнүүд юу хэхэб? яахаб? гэһэн асуудалнуудта харюусадаг -ха, -хо, -хэ залгалтануудые абадаг.
Жэшээ: байха, бэшэхэ, холбохо г.м

3) Υнгэрһэн сагай үйлэ үгэнүүд юу хэбэб? яабаб? юу хээб? яагааб? гэһэн асуудалнуудта харюусадаг -ба, -бо, -бэ, -аа, -оо, -ээ, -ѳѳ, -яа, -ёо, -еэ, -гаа, -гоо, -гээ, -гѳѳ залгалтануудые абадаг.
Жэшээ: бууба, ошобо, ерэбэ, гараа, хүрѳѳ, хоноо, гэшхээ, хүлеэгээ г.м.

Сэгнэлтын тэмдэгүүдэй түлѳѳ доро үгтэһэн
үйлэ үгэнүүдэй залгалтыень таарулжа бэшэгты.
1.Би кино … байнаб. 2.Ши радио …
дуратайгүүш? 3.Аба «Буряад Υнэн» сонин
… . 4) Минии дүү хүбүүн телевизорээр
мулитфильм … дуратай юм. 5) Эрдэниин
эжы «Байгал» сэтгүүл … . 6) Амаралтын
үдэрнүүдтэ үхибүүд шаргаар … , конькигаар … .
7) Минии эгэшэ интернээдээр бэшэг … .
Хэрэглэхэ үгэнүүд: унша, шагна, хара, бэшэ,
халтира, һолжоро.

Зүб оршуулал ологты
1. Манай классай хүбүүд футболоор
мүрысѳѳндэ хабаадана.
а) Мальчики нашего класса принимают участие в соревнованиях по футболу.
б) Мальчики нашего класса приняли участие в соревнованиях по футболу.
в) Мальчики нашего класса будут принимать участие в соревнованиях по футболу.

2. Манай классай һурагшад БГТРК-да
экскурсида ошобо.
а) Ученики нашего класса пойдут на экскурсию в БГТРК.
б) Ученики нашего класса пошли на экскурсию в БГТРК.
в) Ученики нашего класса сходили на экскурсию в БГТРК.

3. Эжы «Баян талын аялга» гэһэн
радиодамжуулга пятницын үдэшэ
шагнаха.
а) В пятницу вечером мама слушает радиопередачу «Степные мелодии».
б) В пятницу вечером мама будет слушать радиопередачу «Степные мелодии».
в) В пятницу вечером мама слушала радиопередачу «Степные мелодии».

4. Минии нүхэр басаган хүүгэдэй «Булжамуур» гэжэ ансамбальда хатардаг байгаа.
а) Моя подруга будет танцевать в детском ансамбле «Булжамуур».
б) Моя подруга танцевала в детском ансамбле «Булжамуур».
в) Моя подруга танцует в детском ансамбле «Булжамуур».

Таблица хэрэглэн, бэшэгты, хэн юу хэнэб.
Шагнана
Уншана
Харана
Бэшэнэ
Ороно

Телевизор
Радио
Сэтгүүл
Мультфильм
Кино
Сонин
Интернет
Sms
Эжымни
Ахайшни
Багшамнай
Абгайтнай
Дүүнь

Гэрэйдаабари
Υнгэрһэн, мүнѳѳ, ерэдүй сагуудта
гурбаад үйлэ үгэнүүдые һанаха